Nhà văn Minh Chuyên là đạo diễn cao cấp của Đài truyền hình VN. Ông nổi tiếng với những tác phẩm về nạn nhân chất độc da cam như “Di họa chiến tranh”, “Nước mắt làng”, “Đứa con màu da thú”, “Không được thành người”, “Chiếc cũi trần gian”, “Vết thương không rỉ máu”… Nhà văn Minh Chuyên đau đáu: “Chất độc do Formosa thải ra vùng biển 4 tỉnh miền trung, một loại chất cực độc không kém gì chất độc diệt cỏ của người Mỹ. Chất độc do Formosa thải ra làm chết một khối lượng cá khổng lồ trên vùng biển rộng lớn. Có thể nó sẽ còn tồn lưu trong nước biển lâu dài. 5 năm hoặc 10 năm hoặc lâu hơn nữa, lúc ấy nó sẽ ảnh hưởng di nhiễm vào con người như chất độc diệt cỏ…”


LÀM SAO TẨY ĐỘC CHO BIỂN VŨNG ÁNG?

MINH CHUYÊN

Formosa đã thừa nhận thải chất độc gây nên thảm họa môi trường biển 4 tỉnh miền Trung.Từ đây có thể coi Việt Nam lần thứ 2 thêm một thảm họa chất độc.
Lần thứ nhất từ 1961 đến 1971, quân đội Mỹ đã dải thảm xuống chiến trường miền Nam Việt Nam hơn 90 triệu lít chất độc diệt cỏ nhằm khai quang cây rừng để tìm diệt Việt Cộng. Khi đó các đơn vị bộ đội ta sinh hoạt dưới những cánh rừng, tắm giặt trên những con sông, con suối, nơi người Mỹ “rải thảm” chất độc diệt cỏ.
Hầu như khi đó chất độc diệt cỏ không có vấn đề gì ảnh hưởng tới sức khỏe bộ đội, chỉ trừ những người bị nhiễm nặng mới phải vào viện điều trị. Nhưng không ngờ 5 năm sau và hơn 10 năm sau, khi đất nước thống nhất, hàng triệu anh bộ đội về làng, phục viên hoặc chuyển ngành, thì cái chất độc diệt cỏ do người Mỹ “rải thảm” mới bắt đầu bùng phá, nung bệnh, tàn hại cơ thể con người rồi di truyền cho con, cho cháu của họ kéo dài suốt hơn 40 năm qua.
Theo tư liệu của Hội nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, hiện tại cả nước có trên 4,8 triệu người bị di nhiễm chất độc da cam (từ chất độc diệt cỏ). Hơn 1 triệu người đã chết, gần 2 triệu người khác, trong đó hầu hết là các anh bộ đội và con cháu những người bộ đội, thế hệ thứ 2 và thế hệ thứ 3 đang mang họa chất độc vô cùng bi thương. 

Là người lính cầm bút gần 40 năm chuyên tìm hiểu theo dõi và viết về gần 1000 nhân vật (những người nhiễm chất độc da cam) trong hàng vạn trang sách truyện và ký, tôi được chứng kiến bao cảnh thảm họa di chứng vô cùng đớn đau. Họ đang từng ngày từng giờ sống trong quằn quại chết dần chết mòn. Tôi đã trực tiếp phỏng vấn nhiều nhà khoa học nói về chất độc Diệt cỏ. Phó Giáo sư Viện sĩ Trần Xuân Thu- nguyên Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội nạn nhân chất độc da cam Việt Nam cho biết: “Chất độc diệt cỏ của người Mỹ còn gọi là chất độc màu da cam thả xuống chiến trường miền nam Việt Nam đã gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới môi trường sinh thái và đặc biệt tới sức khỏe con người. Nó sẽ còn tồn lưu trong đất và nước không biết đến bao giờ mới hết. Đối với các nạn nhân bị di nhiễm chất độc đã ảnh hưởng tới nay là đời thứ 2, đời thứ 3 và có thể còn di truyền kéo dài tới đời thứ 4 đời thứ 5 ... Hậu quả của chất độc diệt cỏ ảnh hưởng đến sinh mạng con người đã qua hơn 40 năm, hiện tại vẫn còn rất trầm trọng, không biết kéo dài đến bao giờ”.

Chất độc do Formosa thải ra vùng biển 4 tỉnh miền trung, một loại chất cực độc không kém gì chất độc diệt cỏ của người Mỹ. Chất độc do Formosa thải ra làm chết một khối lượng cá khổng lồ trên vùng biển rộng lớn. Có thể nó sẽ còn tồn lưu trong nước biển lâu dài. 5 năm hoặc 10 năm hoặc lâu hơn nữa, lúc ấy nó sẽ ảnh hưởng di nhiễm vào con người như chất độc diệt cỏ (cũng như bộ đội sống dưới những cánh rừng, tắm giặt dưới những dòng sông, dòng suối bị chất diệt cỏ do Mỹ thả xuống ban đầu không việc gì, nhưng sau đó thành thảm họa cho đến ngày nay).

 Chất độc do Formosa thải ra biển 4 tỉnh Miền trung được các nhà khoa học xác định là một khối lượng lớn. Hàng triệu sinh mạng con người sẽ ra sao, ai mà biết được. Vậy mà ông thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Võ Nhân Tuấn lại tuyên bố là cá chết do thủy triều đỏ. Còn bà Bộ trưởng bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trong một cuộc họp có mặt Thủ tướng và Phó thủ tướng bà nói rằng: “Hải sản tươi sống ở Hà Tĩnh, Quảng Bình đều an toàn”. Bà Kim Tiến có biết chất độc diệt cỏ bao nhiêu năm sau nó mới di nhiễm giết người tàn ác như thế nào, mà bà lại cả quyết tuyên bố như vậy?
Chất độc diệt cỏ của người Mỹ thả xuống rừng Việt Nam hơn 10 năm sau đã trở thành thảm họa giết người. Với chất độc diệt cá của Formosa, số phận con người Việt Nam sẽ ra sao, ai mà lường trước được hậu quả?

 Là một nhà văn, cũng là nạn nhân chất độc da cam, chuyên viết và theo dõi về đề tài chất độc, tôi xin kiến nghị Chính phủ: Trước hết sẽ có biện pháp tẩy độc vùng biển để không xảy ra thảm họa như chất độc diệt cỏ. Dành một phần trong số 500 triệu USD để tẩy độc thì còn quả là quá ít. Qua thực tế người Mỹ đang thực hiện tẩy độc ở các vùng sân bay Biên Hòa của Đồng Nai, vùng A Sầu, A Lưới của Huế và sân bay Đà Nẵng rất tốn kém, nhưng vẫn chưa kết quả. Lượng chất độc còn tồn lưu trong đất và nước còn khá lớn. Đối với vùng biển nhiễm độc ở 4 tỉnh miền Trung có diện tích không nhỏ, phải đầu tư nhiều mới hy vọng tẩy được.

Người Mỹ chỉ 10 năm “rải thảm”chất độc diệt cỏ (từ 1961 đến 1971) mà hàng triệu người dân Việt Nam phải chịu thảm khốc khôn lường. Vậy mà, nếu Formosa có 70 năm tồn tại (theo giấy phép tỉnh Hà Tĩnh cấp) ở Vũng Áng, thì số phận người dân Việt Nam sẽ ra sao?